నేను పహల్గమ్లో లేను. కానీ నేను చాలా నివేదికలను చదివాను – కథలు నేను కదిలించలేకపోయాను. ట్రిగ్గర్ను లాగడానికి ముందు ఉగ్రవాదులు పేర్లు మరియు మతాన్ని అడిగారు. ముస్లింలు లేని వారిని కాల్చి చంపారు.
ఇది కేవలం హింస మాత్రమే కాదు, ఇది గుర్తింపు యొక్క ప్రశ్న. అకస్మాత్తుగా, వాక్చాతుర్యం యొక్క కొత్త తరంగం పెరగడం ప్రారంభమైంది, మతం అంతటా పదునైన గీతలను గీయడం మరియు విభజన యొక్క పాత కథను పునరావృతం చేసింది.
కాల్పులు తిరిగి ప్రారంభమైనప్పుడు నేను రాజౌరి మరియు పూంచ్‌ను సందర్శిస్తున్నాను, ఈసారి సరిహద్దు నుండి. ప్రశ్నలు లేకుండా బాంబులు పడిపోయాయి. మీ పైకప్పును పేల్చే ముందు మీరు ఎవరిని ప్రార్థించారో ఎవరూ అడగలేదు. పూంచ్ బజార్ వద్ద, నేను మొహమ్మద్ హఫీజ్ ఇంటి వెలుపల ఉన్నాను. పదిహేడు మంది ఒకే పైకప్పు క్రింద నివసించారు, అది ఉనికిలో ఉంది.
“వారు ఆలయం లేదా మసీదు లేదా గురుద్వారాను విడిచిపెట్టలేదు” అని ఆయన నాకు చెప్పారు. అతను కోపంగా లేడు, కానీ అలసిపోయాడు. “వారు మతాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకోరు, వారు భారతదేశాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకుంటారు.”
రాత్రంతా కాల్పులు కొనసాగాయి. ఇది ముఖం లేకుండా రాక్షసుడిలా పర్వతాల గుండా గర్జించింది. మరియు ఉదయాన్నే, వారు మా నగరమైన పూంచ్‌ను లక్ష్యంగా చేసుకున్నారు – ఒక్కసారి కాదు, కనికరం లేకుండా. మనలో పదమూడు మంది మరణించారు. యాభై మంది గాయపడ్డారు.
నేను ఇలాంటివి ఎప్పుడూ చూడలేదు. నేను సహాయం చేయలేను కాని అటల్ జీ మాటలను గుర్తుంచుకోలేను. అతను ఇలా అన్నాడు: “ఈ సమస్యను ఒక్కసారిగా పరిష్కరించాలి.” మరియు నిజంగా, మేము ఇప్పుడు విసిగిపోయాము. మరణానికి భయపడటం అలసిపోతుంది, మన పిల్లలు మరో రోజు చూస్తారా అని ఆశ్చర్యపోతున్నారు.
మరియు మే 8 ఉదయం, పాకిస్తాన్ బహిరంగంగా చేసింది. వారు మతాన్ని చూడలేదు. వారు హిందూ లేదా ముస్లిం లేదా సిక్కును లక్ష్యంగా చేసుకోలేదు. వారు భారతదేశాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకున్నారు. వారు గీతా భవన్‌లో అఖారాను కూడా లక్ష్యంగా చేసుకున్నారు. ఆపై వారు కాశ్మీర్ గురించి మాట్లాడుతారు.
కాశ్మీర్ మాది. ఈ దేశం మనది. ఈ సైన్యం మనది, వారి తండ్రి కాదు. ఇప్పుడు, కాశ్మీర్ యొక్క రెండు వైపులా ఏకం చేయడమే ఏకైక పరిష్కారం.
నేను సిండి గేట్, వార్డ్ 10, నల్లబడిన ఇటుకలు, పగుళ్లు గోడలు మరియు పొగ ద్వారా నడిచాను. కానీ చాలావరకు కొనసాగినది విధ్వంసం యొక్క వాసన కాదు, ఇది సోదరభావం.
“నేను తనిఖీ చేయాలనుకుంటున్నాను, మీరు బాగానే ఉన్నారా” అని బాంబులు పడిపోయినప్పుడు ఒక పొరుగువాడు నీరన్జన్ సింగ్, ఒక పొరుగువాడు పరిగెత్తాడు.
ఇంటి లోపల ఎవరు ఉన్నారని ఎవరూ అడగలేదు, కానీ వారు సురక్షితంగా ఉన్నారా అని మాత్రమే. మొహమ్మద్ సాదిక్ వారు తమను రక్షించిన పొరుగు ప్రాంతం అన్నారు.
కొన్ని కిలోమీటర్ల దూరంలో, డింగ్లాలో, నేను ఖలీల్ అహ్మద్‌ను కలిశాను. అతను ఆందోళన చెందాడు – ప్రమాదాన్ని ining హించని వ్యక్తిలో మీరు చూసే స్పష్టమైన ఆందోళన, కానీ జీవించడం. అతను ఈ ప్రాంతాన్ని ఖాళీ చేయమని నివాసితులు కోరినందున అతను తన బావ ఇంట్లో ఉండటానికి బయలుదేరాడు.
ఇది కూడా చదవండి: “మేము మాత్రమే జీవించాలనుకుంటున్నాము” – రాజౌరి నుండి నిశ్శబ్ద ఎక్సోడస్
“నేను భయపడుతున్నాను,” అతను మెత్తగా ఒప్పుకున్నాడు. “నాకు పిల్లలు ఉన్నారు.” కానీ అప్పుడు – అదే శ్వాసలో – అతను ఇలా అన్నాడు: “అల్లాహ్ భారతదేశాన్ని రక్షించగలడు.”
ఇది రాజకీయ ప్రకటనగా చెప్పబడలేదు. ఇది ప్రభావం కోసం కాదు. ఇది సహజమైనది మరియు సహజమైనది. ఒక వ్యక్తి యొక్క గుండె నుండి, వారి ఇల్లు తదుపరి లక్ష్యం కావచ్చు. విశ్వాసం తప్ప, పట్టుకోవటానికి ఏమీ లేని వ్యక్తి నుండి, భూమిలో అతను తన సొంతం అని పిలుస్తాడు.
ఇక్కడ పూంచ్‌లో, యుద్ధం నిజం. రక్తం నిజం. అగ్ని, నిశ్శబ్దం, శిధిలాలు – మీరు ఏ దేవుడిని నమస్కరించారో అది అడగదు. మంటలు వచ్చినప్పుడు, వారి హిందూ మరియు సిక్కు సోదరులు దానిని బయట పెట్టడానికి సహాయం చేశారు. రాత్రి డ్రోన్ల శబ్దంతో నిండి ఉంది – ఒక వింత విర్, నిశ్శబ్దం ద్వారా ముక్కలు. ఆపై షెల్లింగ్.
రాజౌరి మరియు పూంచ్‌లో, మీరు గంటలు లెక్కించరు. మీరు పేలుళ్ల మధ్య శ్వాసలను లెక్కించారు.
వీటన్నిటి మధ్యలో, నేను జమ్మూ & కాశ్మీర్‌కు చెందిన మొహమ్మద్ ఇంటెఖాబ్ ఆలం వంటి పురుషులను కలిశాను. అతను ఒక బ్యాగ్‌తో రోడ్డుపైకి వెళుతుండగా, పశ్చిమ బెంగాల్‌లో అతని తల్లిదండ్రులు తిరిగి పిలిచారు. వారు ఫోన్ మీద అరిచారు, తిరిగి రావాలని వేడుకుంటున్నారు.
అతను నా వైపు చూస్తూ ఇలా అన్నాడు: “మేము జీవిస్తుంటే, మేము మళ్ళీ సంపాదిస్తాము.” అతను ఏదో ఒక రోజు తిరిగి వస్తారా అని నేను అడిగినప్పుడు, అతను ఇలా అన్నాడు: “ఎందుకు సార్? ఇది నా దేశం.”
మరొక వ్యక్తి, బీహార్ యొక్క కిషాంగంజ్ నుండి దిల్బార్ ఆలం, ఇంటి నుండి ఒత్తిడి కారణంగా బయలుదేరడానికి కూడా సిద్ధంగా ఉన్నాడు. కానీ అతను తిరిగి వస్తానని వాగ్దానం చేశాడు. “ఇక్కడి ప్రజలు మంచివారు. నేను తిరిగి పనికి వస్తాను” అని అతను చెప్పాడు.
అదనపు జిల్లా అభివృద్ధి కమిషనర్ రాజ్ కుమార్ థాపా తన ప్రభుత్వ వసతి నుండి ఉదయం 5.30 గంటలకు బయలుదేరినప్పుడు, అతను ఒక షెల్ కనుగొన్నాడు. అతని ఇల్లు దెబ్బతింది, అతని కారు ధ్వంసమైంది.
ఇది కూడా చదవండి: కాల్పుల విరమణ తరువాత, J & K నుండి ఒక వెంటాడే ప్రశ్న
ఈ విషయాన్ని బిగ్గరగా చెప్పండి – అవును, దేశంలో యుద్ధం చేసే వాతావరణం ఉంది, కాల్పుల విరమణ ఒప్పందం గురించి ప్రశ్నలు ఉన్నాయి. సరిహద్దులకు దూరంగా ఉన్న నగరాల్లో టీ సిప్ చేస్తున్నప్పుడు టెలివిజన్‌లో యుద్ధం చూడటం వేరే విషయం.
స్టూడియోలో కూర్చోవడం మరియు సంఘర్షణను శబ్దం మరియు వాక్చాతుర్యంగా మార్చడం వేరే విషయం.
మతంపై చర్చలు నిర్వహించడం ఒక వాస్తవికత. కానీ సరిహద్దులో బాంబులు పడిపోయినప్పుడు, వారు మీరు ఎవరో అడగరు. మీరు ఏ దేవుడిని నమ్ముతున్నారో వారు అడగరు. మీరు భారతీయుడని వారు మాత్రమే చూస్తారు. అందువలన, మీరు లక్ష్యంగా మారతారు. నియంత్రణ రేఖ వెంట నివసించేవారికి, ఇది రాజకీయాలు కాదు; ఇది జీవితం మరియు మరణం. వారి పైకప్పులు కాలిపోతాయి, కిటికీలు విరిగిపోయాయి, పిల్లలు ఖననం చేయబడతాయి.
నేను రాజౌరి నుండి తిరిగి వచ్చినప్పుడు, కాంట్రాస్ట్ నన్ను వేవ్ లాగా తాకింది. తిరిగి వెళ్ళేటప్పుడు, Delhi ిల్లీకి సమీపంలో ఉన్న ధాబాస్ పాటలతో సందడి చేశారు మరియు గాలి బట్టీ పారాథాల వాసనతో నిండిపోయింది. విమానాశ్రయంలో నవ్వు ఉంది. భోపాల్‌లో, ప్రజలు వీధుల మూలలో టీ సిప్ చేస్తున్నట్లు కనిపించింది, పిల్లలు జాగింగ్ చేస్తున్నారు, ఆకాశం స్పష్టంగా ఉంది.
బాంబుల శబ్దం మృదువుగా ఉందా అని నేను ఆశ్చర్యపోయాను, మీరు సరిహద్దు నుండి దూరంగా ఉన్నారు? నొప్పి దూరంతో మసకబారుతుందా? లేదా మనం వినడానికి ఇష్టపడలేదా?
నేను నన్ను అడుగుతూనే ఉన్నాను – రక్తం మనలను ఏకం చేసినప్పుడు మనం ఎలాంటి దేశంగా మారుతాము కాని శాంతి మనలను వేరుగా ఉంచుతుంది?
(అనురాగ్ డ్వారీ రెసిడెంట్ ఎడిటర్, ఎన్డిటివి)
